Waloryzacja nie dla banku – postanowienie TSUE w sprawie C‑488/23 z 12 stycznia 2024 r.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej 12 stycznia 2024 roku w sprawie C-488/23 (dot. mBank S.A.) wydał postanowienie, w którym jasno i bez wątpliwości wskazał, że bank po stwierdzeniu nieważności umowy w wyniku występowania w niej niedozwolonych postanowień nie może żądać od konsumenta, (…) poza zwrotem kwot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz ustawowych odsetek za opóźnienie od dnia wezwania do zapłaty, rekompensaty polegającej na sądowej waloryzacji świadczenia wypłaconego kapitału w przypadku istotnej zmiany siły nabywczej danego pieniądza po wypłaceniu tego kapitału rzeczonemu konsumentowi.

Sprawa trafiła do Trybunału na skutek wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym skierowanego przez polski sąd rozpoznającego sprawę z powództwa mBank S.A. o zasądzenie na rzecz banku określonej sumy pieniężnej pożyczonej na podstawie umowy kredytu hipotecznego, która powinna zostać uznana za nieważną ze względu na to, że zawiera nieuczciwe warunki.

TSUE w ww. postanowieniu stwierdził ponadto, że:

  • wykładnię prawa Unii, o której dokonanie zwrócił się sąd odsyłający, można wywieść w sposób jednoznaczny z wyroku z dnia 15 czerwca 2023 r., Bank M. (Skutki uznania umowy za nieważną) (C‑520/21, EU:C:2023:478);
  • należy stwierdzić, że dokonywana przez sąd waloryzacja świadczenia odpowiadającego kapitałowi wypłaconemu konsumentowi, taka jak przewidziana w art. 358§ 3 kodeksu cywilnego, stanowi rekompensatę, która może zostać przyznana przez sąd ze względu na istotną zmianę siły nabywczej pieniądza po powstaniu danego zobowiązania. Otóż ze względu na sam charakter takiej rekompensaty jej przyznanie oznaczałoby, że prawo przedsiębiorcy wykraczałoby poza zwykłą spłatę kapitału wypłaconego z tytułu wykonania danej umowy kredytu hipotecznego i zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę.

Całość postanowienia dostępna jest na stronie internetowej TSUE:

https://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=281881&pageIndex=0&doclang=pl&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=4462746